« از شوخی‌های فرانسوی هیچ چیز متوجه نمی‌شوم! »

« حرف‌های کمدین‌های فرانسوی‌زبان را نمی‌فهمم! »

« یک عالمه ویدیوی طنز فرانسوی در اینترنت وجود دارد، اما برایم بسیار سخت هستند! »

آیا شما هم این جملات را می‌گویید؟

من که بارها این جملات را شنیده‌ام!

زبان‌آموزان بسیاری که سطح خوبی از زبان را دارا هستند (سطح B2 به بالا)، مأیوس می‌شوند زمانی که متوجه شوخی‌ها در زبان فرانسه نمی‌شوند.

من این یأس را بارها دیده‌ام.

یادمان باشد که این مشکل فردی نیست. حالتی معمول و بسیار رایج است. می‌پرسید چرا؟ برایتان توضیح خواهم داد.

برای شما از ۴ عامل اساسی مشکلات فهم طنز در زبان فرانسه خواهم گفت. این طنز می‌تواند در قالب استندآپ باشد یا مینی‌سریال. مهم است که این عوامل را بشناسیم تا بتوانیم برایشان راهکاری پیدا کرده و در زبان پیشرفت کنیم.

۱- کمدین‌ها بسیار سریع صحبت می‌کنند

اغلب تند صحبت کردن باعث ایجاد جنبه طنز ماجرا می‌شود. سرعت گفتار یک عامل مهم است. اگر کمدین‌ها همان مطلب را آرام بگویند، کمتر خنده‌دار خواهد بود.

اغلب کمدین‌ها به‌طور خاصی تند صحبت می‌کنند. برای همین است که شما کلمات صحبت‌هایشان را به سختی تشخیص می‌دهید. به علاوه آن‌ها کلمات را منقطع یا چسبیده به کلمات دیگر ادا می‌کنند. البته این از خصوصیات زبان شفاهی و گفتار روزمره است.

۲- زبان خودمانی در طنز بسیار استفاده می‌شود

زبان خودمانی حضوری چشمگیر در عرصه طنز دارد. این مسئله می‌تواند برای زبان‌آموزان ایجاد مشکل کند. حتی اگر شما پیشاپیش کلمات خودمانی را می شناسید، باز هم با واژگان و اصطلاحات جدیدی مواجه خواهید شد. این طبیعی است! واژگان خودمانی بسیار گسترده هستند.

اگر کلمات خودمانی زیادی در ویدیویی هستند، می‌توانند در درک محتوای آن خلل جدی ایجاد کنند. این حالت دقیقاً وضعیت ویدیوهای طنز و کمدی است!

می خواهم برایتان مثالی بزنم:

” Toutes mes tentatives de régime se sont soldées par un bide. “

آیا متوجه طنز جمله شدید؟

تمام طنز جمله فوق بر دوش کلمه «bide» است که ایهام دارد:

Le bide = le ventre

Faire un bide = vivre un échec

همان‌طور که می‌بینید کلمه خودمانی «bide» به معنای «شکم» است و اصطلاح خودمانی «Faire un bide» در معنای «شکست خوردن یا شکست را تجربه کردن» می‌باشد.

جمله می‌گوید که فرد تلاش می‌کرده که رژیم (غذایی) بگیرد اما همیشه شکست می‌خورده است یا همیشه شکم می‌آورده است.

می‌بینید که معنای دوگانه (ایهام) واژه خودمانی «bide» برای فهم طنز جمله بالا اجتناب‌ناپذیر است.

اگر می‌خواهید فرانسه خودمانی را بهتر بفهمید، بایستی به طور مرتب تمرین کنید. سریال‌ها و ترانه‌ها، شیوه‌های مناسبی برای تمرین واژگان خودمانی‌ست.

۳- فهمیدن اصطلاحات و بازی با کلمات

گاهی شما کلمات را می‌فهمید زیرا آن‌ها را پیشاپیش می‌شناسید؛ اما متوجه مفهوم و طنز جمله نمی‌شوید. به این ترتیب، معنای طنز ویدیو برایتان نامفهوم می‌شود!

این مشکل به خاطر معنای دوگانه یا ایهام برخی کلمات است. در حقیقت، واژگان معانی متعددی دارند. با مراجعه به فرهنگ لغت فرانسوی می‌توانید آن‌ها را پیدا کنید.

یکی از مشکلات اساسی، فهمیدن اصطلاحات است. «اصطلاحات» یا (expressions idiomatiques) گروهی از واژگان هستند که معنای دسته‌جمعی دارند و نباید آن‌ها را تک‌تک یا تحت‌اللفظی ترجمه کرد. به علاوه، معنای آن‌ها معمولاً استعاری است.

مثلاً وقتی می‌گوییم «je vais lever le pied» که ترجمه تحت‌اللفظی آن می‌شود «من پایم را بالا خواهم آورد»، معنای نهایی جمله هیچ ارتباطی با کلمه «پا» ندارد. معنای این اصطلاح می‌شود که «من فعالیت یا کارم را آهسته یا کم می‌کنم».

فهم اصطلاحات، عاملی مهم برای درک فرانسه شفاهی و خصوصن طنز می‌باشد. برای درک معنای اصطلاحی، می‌توانید به سایت www.expressio.fr مراجعه کنید.

***

مسئله مهم‌تر و سخت‌تر فهمیدن بازی با کلمات است. کمدین‌های بسیاری این کار را انجام می‌دهند. به عنوان مثال، آن‌ها یکی از واژگان اصطلاحی معروف را با واژه‌ای دیگر جابجا می‌کنند. این گونه آن‌ها اصطلاحی می‌سازند که وجود ندارد، اما ارجاعی به اصطلاحی دیگر دارد. این تغییر هسته طنز مطلب آن‌ها می‌شود.

قطعن اگر شما اصطلاح اصلی را نشناسید، متوجه روند طنز ماجرا نخواهید شد. درک یک ویدیو طنز، مستلزم داشتن تسلطی خوب بر واژگان و اصطلاحات رایج خودمانی و شفاهی است. به این ماجرا، ارجاعات فرهنگی را نیز اضافه کنید!

بگذارید برایتان مثالی بزنم:

” Ils vécurent enfants et firent beaucoup d’heureux. “

این جمله حاوی طنز است! اما معنای تحت‌اللفظی آن می‌شود: «آن‌ها کودکانه زندگی کردند و خوشبختی بسیاری به وجود آوردند».

جمله فرانسوی بالا، تغییر یافته جمله‌ای است که تمام کودکان و بزرگسالان فرانسوی‌زبان به خوبی می‌شناسند. جمله اصلی این است:

” Ils vécurent heureux et firent beaucoup d’enfants. “

یعنی:‌ «آن‌ها خوشبخت زندگی کردند و کودکان بسیاری به وجود آوردند».

این جمله پایات تمام حکایت‌ها و قصه‌های کودکان است. مانند داستان شاه‌زاده و شاه‌دختی که با هم خانواده‌ای تشکیل می‌دهند و بسیار خوشبخت هستند.

در جمله اول جای دو واژه جابه‌جا شده است: «enfants» و «heureux». این جمله ارجاعی به جمله معروف پایان‌بندی حکایت‌هاست اما معنایش به طور کل دگرگون شده است. آیا متوجه معنای جدید می‌شوید؟

” Ils vécurent heureux et firent beaucoup d’enfants. “

این جمله می‌گوید که آن‌ها (در ذهن‌شان) کودک باقی ماندند و این رفتار باعث خوشبختی افراد بسیاری شد.

۴- ارجاعات فرهنگی متعدد

کمدین‌های زیادی از اخبار روز کشور خود برای خنداندن افراد استفاده می‌کنند. آن‌ها به شخصیت‌های سیاسی در قدرت، هنرمندان یا نویسندگان معروف، رویدادهای اخیری که برای مردم مهم است و یا قوانین جدید ارجاع می‌دهند. بدیهی است که اگر از اخبار روز فرانسه، بلژیک، کبک یا کشور فرانسه‌زبان دیگری مطلع نیستید، مطلب عنوان‌شده را متوجه نخواهید شد.

به شما توصیه می‌کنم که به طور مرتب در جریان اخبار روز کشورهای فرانسه‌زبانی را که دوست دارید، باشید. این مسئله مزایای بسیاری برای پیشرفت و تکمیل زبان فرانسه شما دارد.

علاوه بر اخبار روز، کمدین‌ها راجع به شخصیت‌های تأثیرگذار تاریخ کشورشان (مانند: هنرمندان، شخصیت‌های سیاسی و …) نیز صحبت می‌کنند. این ارجاعات فرهنگی گذشته، همیشه برای خارجی‌ها سخت و مشکل است. معمولن این موارد در ذهن افرادی می‌ماند که مدت‌ها در سرزمینی زندگی کرده باشند. بعضی وقت‌ها لازم است تا از یک فرانسوی‌زبان بخواهیم تا در مورد ارجاعی برایمان توضیحاتی دهد.

به عنوان مثال، اگر کمدینی ارجاعی به «اسکناس ۵۰۰ فرانکی» و «گَنزبَر» (Gainsbarre) کرد، فرانسوی‌ها سریعن یاد صحنه‌ای در تلویزیون می‌افتند که خواننده فرانسوی، سرژ گَنزبَر (Serge Gainsbourg) اسکناسی را در برنامه‌ای مستقیم آتش زد و جمعیت را شوکه کرد. مشکل است که در دهه ۸۰ در فرانسه زندگی نکرده باشیم و این واقعه را بدانیم. ماجرای گَنزبَر و حرکات عجیب و افسانه‌ای او به کنار!

واقعن حیف است که متوجه طنز در زبان فرانسه نشویم زیرا که طنز از عناصر اصلی فرهنگ است. به علاوه، ما واقعا به لبخند و خنده نیاز داریم؛ خصوصن در دنیایی که مسائل واقعن خنده‌دار نیست!

برای همین ۴ عامل اساسی‌ای که مانع درک طنز در زبان فرانسه می‌شود را برایتان برشمردم. می‌دانم که این چهار عامل ممکن است شما را مأیوس کند. اما مطمئنم که با داشتن روشی صحیح و با مداومت می‌توانید پیشرفت شایانی در فهم و درک ویدیوهای طنز فرانسه‌زبان داشته باشید. زبان‌آموزان فعلی من گواه این مطلب هستند.

برای داشتن اطلاعات بیشتر راجع به این مطلب و راه‌کارهای مؤثر از طریق صفحه «راه‌های ارتباطی» با من در تماس باشید.